Varlik
Eurozine
Varlik
2009-09-02
Özet: Varlik 9/2009
Süha Oğuzertem
Türk Edebiyatı Eleştirisinde Karşılaştırmalı Boyut
Türk edebiyatına "dünyalı" ve "karşılaştırılabilir" bir perspektiften yaklaşmanın gerekliliğine değinen ve son yıllarda Türkiye'deki "karşılaştırmalı edebiyat" çalışmalarını kısaca değerlendiren bir deneme.
Âlim Kahraman
Bir Paralel Okuma Denemesi: "Parasız Yatılı" ile "Geyikler, Annem ve Almanya"
Füruzan'nın "Parasız Yatılı" ve Nursel Duruel'in "Geyikler, Annem ve Almanya" adlı öykülerini ele aldıkları ortak tarihsel dönem açısından karşılaştırmalı olarak inceleyen bir deneme.
Hilal Kaya
Oğuz Atay'ın "Tehlikeli Oyunlar"ında ve Samuel Beckett'in "Üçleme"sinde Postmod-ernizm
Postmodernizm açısından Atay ve Beckett'ın eserlerini karşılaştırmalı olarak inceleyen bir deneme.
Süreyya Elif Aksoy
Buket Uzuner'i Halit Ziya'ya Bağlayan Aşk-ı Memnu: İki Romanda Babalar ve Kızları
Halit Ziya'nın Türk romanının ilk gelişmiş örneği kabul edilen Aşk-ı Memnu adlı eseri ile Buket Uzuner'in Babalar ve Kızları adlı romanını "baba-kız" ilişkisi açısından karşılaştırmalı olarak inceleyen bir deneme.
Hülya Bulut
Thomas Mann ve Nedim Gürsel'de "Yol" ve "Yolculuk" İzlekleri
Gürsel'in Resimli Dünya adlı romanı ile Thomas Mann'ın Venedik'te Ölüm adlı romanını başkarakterlerin ortak özellikleri ve ölüm teması etrafında inceleyen bir yazı.
Gayatri Chakravorty Spivak
Dünya Edebiyatı Deyince
Columbia Üniversitesi profesörlerinden Spivak'ın Türkiye'de "Aralıkta Edebiyat" sempozyu-munda sunduğu bildiri. Spivak "dünya edebiyatı" kavramıyla ilgili tartışmaları irdeliyor.
Nalan Barbarosoğlu
Önay Sözer ile Söyleşi
Sonradan Yaşamak adlı son romanını yayımlayan Önay Sözer ile bir söyleşi.
Yıldız Cıbıroğlu
Önay Sözer'den "Sonradan Yaşamak" (Ve 'Ortak Bellek'in Varlığını Kanıtlayan Bir Çözümleme)
Aguşaya ilahisiyle Sonradan Yaşamak adlı roman arasında bir bağ kuran Cıbıroğlu, Önay Sözer'in romancılığını anahatlarıyla değerlendiriyor.
Öner Yağcı
Demirtaş Ceyhun'u Anlamak
50 Kuşağı öykücülerinden Demirtaş Ceyhun 30 Temmuz günü aramızdan ayrıldı. Ceyhun'un sanat yaşamı ve siyasi görüşleri üzerine bir deneme.
Kültür Gündemi: Kürt Açılımı
Hükümetin Kürt sorununun çözümüne yönelik açıklamaları, siyasi çevrelerde ve kamuoyunda tartışma yarattı. AKP bu konuda muhalefet partileriyle görüşme talebini dile getirip ortak hareket etmenin yollarını ararken, CHP bu yönde atılacak adımların çerçevesi belirlenmeden görüşmeyeceğini; MHP ise böyle bir talebi reddedeceğini açıkladı. Kamuoyunda da durum farklı değil: Bu sorunun bir an önce çözüme kavuşacağı inancıyla hükümeti destekleyenlerin yanı sıra, bunun Türkiye'ye ihanet olduğunu, ülkenin bölüneceğini dile getirenler de var. Sorumuz şu: Kürt Açılımı gerekli mi, Türkiye'yi böler mi?
ADNAN ÖZYALÇINER
"Bunca yıl iç içe yaşamış iki halkın Türkiye halklarıyla kültürlerinin kendi elleriyle yarattıkları uygarlığın güzelliğiyle zenginliklerinden, eşit haklar çerçevesinde yararlanma-larının sağlayacağı birlikteliktir özlenen. Her dilden, her inançtan halkın birlikteliğidir."
İNCİ ARAL
"Türkiye bölünür mü? sorusunu sormak içinse her şeyden önce barış açılımını kendi inisiyati-fimizle gerçekleştirmeye çalıştığımızdan emin olmaya ihtiyacımız var. Düne kadar dış güçlerce desteklenen terör hangi niyetle kalıcı bir yapı oluşturulmadan aceleyle çözülmek isteniyor bilmiyoruz ki!"
AHMET TELLİ
"Dikkat edilirse, uzun zamandır Avrupa Birliği söylemlerinde de, ABD yanında da hiç söz edilmeyen evrensel hukuk, ulusların kaderlerini tayin hakkı'dır. Bu nokta atlanırsa, "Kürt Açılımı" söylevi de, anaların gözyaşı bitsin lafazanlığı da altyapısı olmayan, sözde girişimler olmaktan öteye geçemez."
BUKET UZUNER
"'Kürt Açılımı' güzel, peki 'Alevi Açılımı' 'Kadın Açılımı' 'Ermeni Açılımı' ya da 'Eşcinsel Açılımı' ne olacak ve iç savaşta ölen şehitlerin ailelerine ne ad vereceksiniz ve onlar nereye açılacak? Niyeti güzel ama tarzı ve oyunu yanlış ve çok popülist buluyorum. İnsanları etiketler yapıştırarak gruplara ayırmak Türkiye gibi çokkültürlü toplumlarda yanlıştır bence."
MURAT GÜLSOY
"İnsanların devletle ve ülkeyle ilişkisi vatandaşlık bağıyla tanımlanmalıdır. Milliyet, ırk ve din temeline dayalı tanımlamalar zorunlu olarak bazı kesimleri dışlayıcı ve baskı altına alıcı bir işleve dönüşür."
AKİF KURTULUŞ
"Türkçe edebiyatın içinde, bu vicdana yapışabilen birçok Türk ve Kürt şair yetişti. Türkçe, bu dille yazan Kürtlerin zenginliği, Kürtçe ise benim ukdemdir."
ŞÜKRÜ ERBAŞ
"Devletin, hangi gizli-açık niyetlerle olursa olsun böyle bir sorunu gündemin almasını son derece önemli buluyorum. Belki de ilk kez devletin çok "tehlikeli" kutsallarından biri ka-muoyu ile paylaşılarak tartışılıyor. Bu sorunun, evrensel ölçülerde bir ortak paydada çözümü, yalnızca Kürtlerin değil, başta Türkler olmak üzere, bu coğrafyada yaşayan diğer halkların da kendisini iyi hissetmesini sağlayacak bir tarihî dönemeç olacaktır."
SÜREYYYA EVREN
"'Kürt Açılımı' Kürtlere doğru devletin açılımı gibi gözükse de aslında Kürtlerin kendi kendil-erini temsil etme hakkını kendi ellerine alarak yaptıkları hamlenin neticesidir. En son süreç dahi bunun kanıtıydı: eğer seçimlerde AKP DTP'yi devirseydi, Kürtlerin Türkiye'de kendi kendilerini temsillerini tasfiye edecekti."
SEMA KAYGUSUZ
"Kökeni yüzyıllara varan Kürt meselesini bölünme korkusuyla düşünmek, tartışmayı tıkamaktan başka bir işe yaramıyor. Ayrıca sırf bu korku yüzünden, yasaklamaklar ve ceber-rut yönetimler yüzünden bölünmedik mi?"
Mehmet Rifat
Duygu Tekgül: "Yan Metin Olarak Kitap Kapakları"
"Bakış Açısı" bu sayımızda genç bir araştırmacının, Duygu Tekgül'ün yazısına yer veriyor. Tekgül, kitap kapaklarını bir "yanmetin" (paratekst) olarak değerlendiriyor ve bu konuda özellikle çeviri yapıtların kapak düzenini, kapak görselliğini yorumluyor.
Mustafa Şerif Onaran
Ardından Yazmak
Geçtiğimiz günlerde ölen gazeteci ve öykücü Naim Tirali'nin yaşamı üzerine bir yazı.
Remzi İnanç
Kemal Özer'in Ardından...
Önce İkinci Yeni içinde, ardından toplumcu gerçekçi akım içinde ürün veren şair Kemal Özer'in yazın yaşamı üzerine bir deneme.
Ahmet Önel
Benim Klasiklerim / 2
Dünya edebiyatı klasiklerinden esinle yazılmış öyküsel (mini) denemeler.
Melike Belkıs Aydın
Üç Kişinin Bildiği
Salman Rushdie, Anja Meulenbelt, Michel Del Castillo'nun eserlerinde "utanç" duygusunu inceleyen bir deneme.
Uğur Kökden
Turgay Fişekçi ve "Hep Seni Sevdim"
Turgay Fişekçi'nin Hep Seni Sevdim adlı romanındaki Paris coğrafyası üzerine bir deneme.
Barış Yıldırım
Tartışmaya Beş Kala
Dergimizde geçen ay Vedat Türkali son romanı Yalancı Tanıklar Kahvesi'ne Barış Yıldırım'ın getirdiği eleştirileri yanıtlamıştı. Yıldırım bu yazısında Türkali'nin onun eleştirilerini saptırdığını ileri sürüyor.
Tozan Alkan
Çevirdim Dilim Yandı: Çeviri - Tercüme
Nurullah Ataç'ın Türkçeyi arılaştırmaya yönelik çalışmalarına değiniliyor; La Fontaine'in "Tilki ve Heykel" adlı şiirinin Nâzım Hikmet, Orhan Veli ve Sabahattin Eyuboğlu tarafından yapılan farklı çevirileri okura bir karşılaştırma yapması için sunuluyor; çeviriyle ilgili güncel haberlere, tartışmalara değiniliyor.
Çevirdim Dilim Yandı: Şiirin İkizi
Şairlerden, şiirlerinin, dünya şiirinden benzer duygu/düşünce'lerle yazıldığını düşündükleri ikiz kardeşlerini bulmalarını istedik. Her ay ikiz şiirleri konuk edecek olan köşemizde bu ay Ahmet Erhan, Atilla Jozsef'in "Anne" adlı şiirini seçti. Erhan ve Jozsef'in "Anne" adlı şiirlerine birlikte yer veriyoruz.
Tozan Alkan
Çevirdim Dilim Yandı Kadriye Cesur ile Söyleşi
Türk edebiyatından çeşitli örnekleri Bulgarcaya çeviren Kadriye Cesur çeviri serüvenini an-latıyor.
Enver Ercan
Yeni İmzalar
Yeni imzalardan gelen ürünler dergimizin editörü Enver Ercan tarafından değerlendiriliyor.
Krimonolog Dr. Kemal Şahingözlü
Edebiyat Komiseri
"Varlık" dergisinin Ağustos sayısında yer alan "Ergenekon Davası" ile ilgili soruşturmadaki kimi yanıtlar basınımızda tartışıldı. Bu tartışmalar üzerine yazılan ironik bir metin.